با سلام خدمت شما دوستان همراه وب سایت نظام مبله. امروز نیز همانند سایر روزها با شماییم با یکی دیگر از مطالب آموزشی در خصوص تهران قدیم و بناهای آن. امروز با معرفی حمامها و گرمابه های تهران و تاثیری که پیدایش این گرمابه ها در اجاره آپارتمان مبله در تهران گذاشتند، در خدمت شما خوبان هستیم. حمام که در قدیم به آنها گرمابه گفته میشده است، محلی برای شستشوی تن و صورت بوده است. در گذشته در شهر تهران به دلیل نبود حمام در منازل شهری و آپارتمان مبله، در سطح شهر حمام ها و گرمابه های بسیار زیادی بوده است که امروزه متاسفانه از بسیاری از آنها دیگر اثری نیست. حمام ها و گرمابه ها در گذشته جزو آثار هنری محسوب میشدند. در ساخت و طراحی این حمام ها از کاشی های معرق، کاشی های هفت رنگ و خشتی که ظاهری بسیار زیبا به این حمام ها میدادند استفاده میشده است. حمام ها و گرمابه ها در ابتدا در کنار خیابانها و محله های پر رفت و آمد ساخته میشدند که در معرض دید عموم باشند. پس از گذشت چندین سال و با رشد صنعت اجاره آپارتمان مبله این حمام ها را بیشتر در محله هایی که اجاره آپارتمان مبله در آنها رونق داشت میساختند تا افرادی که در این آپارتمان مبله ها اقامت داشتند به راحتی بتوانند از حمام ها استفاده کنند.   [caption id="attachment_32545" align="aligncenter" width="1000"] آپارتمان مبله[/caption]   اگر بخواهیم راجع به معماری حمام های تهران صحبت کنیم، درب ورود این حمام ها غالبا درب های چوبی بودند که مستقیما به خیابان راه داشتند که به یک راهروی پیچ دار وارد میشدند. معمولا در جلوی درب های ورودی این حمام ها شخصی جهت گرفتن هزینه ورودی حمام مینشست که به وی صندوقدار حمام میگفتند و افراد پس از پرداخت این هزینه وارد رختکن این حمام ها میشدند. پس از ورود به رختکن و تعویض لباسها حال افراد به اتاق دیگری وارد میشدند که بیت اول نامیده میشده است. در وسط این اتاق یک حوض بسیار بزرگ آب گرم قرار داشت که توسط لوله هایی که از گرم خانه به این اتاق انتقال داده شده بود وارد میشدند. دمای این اتاق را طوری تنظیم میکردند که بدن انسان توانایی تحمل آن را داشته باشد و از تحمل آن خارج نباشد. کف این اتاق ها را تماما با سنگ مرمر سنگ فرش میکردند که تمیزکاری و نظافت آنها به آسانی صورت گیرد. سقف این گرمابه ها بر خلاف آپارتمان مبله هایی که در آن دوران میساختند، تماما گنبدی شکل بودند و در اطراف این گنبد پنجره هایی وجود داشت که باعث ورود نور خورشید به داخل گرمابه میشدند. این پنجره ها به وسیله ی شیشه بسته شده بودند تا فقط نور خورشید از آنها عبور کند و از ورود هوای سرد بیرون به داخل محوطه ی گرمابه جلوگیری به عمل آید. در ساخت این حمام ها همانند آپارتمان مبله هایی که در آن زمان در اطراف آنها می ساختند و عده ی بسیار زیادی بصورت اجاره آپارتمان مبله در تهران از آنها استفاده میکردند، تماما از آجر و سنگ مرمر استفاده میشده است. زیرا مقاومت خوبی در برابر آب داشتند و از ورود رطوبت به آپارتمان مبله های اطاف نیز جلوگیری میشده است. در قسمت پشتی حمام گرمخانه قرار داشت که اتاقی بود که در داخل آن دیگهای بزرگ مسی قرار میدادند و محلی بود جهت گرم کردن آن و هدایت آن به سمت حمام جهت استفاده همزمان از آب گرم.    از قسمت گرم خانه به طرف داخل حمام لوله های بسیار بزرگ و قطوری قرار داشت و از آنها جهت هدایت آب و بخار به طرف داخل حمام استفاده میشده است. در قسمت پشتی این گرم خانه یک درب پشتی قرار داشت که از آنها جهت افزودن اضافه کردن سوخت استفاده میشده است. در این حمام ها افرادی جهت روشن نگه داشتن چراغ حمام کار میکردند که اغلب این افراد در آپارتمان های مبله ی اطراف حمام و اغلب به صورت اجاره آپارتمان مبله در تهران سکونت داشتند. یکی از افرادی که در حمام کار میکرد تنتاب نامیده میشده و شخصی بوده که وظیفه اش گرم نگه داشتن حمام و همچنین تمیز نمودن آن در پایان هر روز کاری بوده است. شخص دیگری که در حمام کار میکرده دلاک بوده است که از طریق کیسه کشی و شستشوی افراد در حمام امرار معاش میکرده است. شخص دیگری که در حمام فعالی داشته است مشتمالچی بود که وظیفه اش مشتمال و ماساژ دادن افراد در حمام بوده است. شخص بعدی که در حمام فعال بود حمامی نام داشت و در حقیقت شخصی بود که مالک حمام به شمار میرفته است و وظیفه ی مدیریت حمام را به عهده داشته است. هم اکنون اکثر این حمام ها یا تخریب شده اند یا به نوعی تغییر کاربری داده اند و استفاده های دیگری از آنها میشود. از جمله ی این استفاده ها میتوانیم به سفره خانه و قهوه خانه های سنتی که در سطح شهر وجود دارد اشاره نماییم.